herinneringen

Kwekeling

Gisteren stapte ik in een bus die via het Leerpark in Dordrecht rijdt. Ik kwam terecht tussen een groepje meisjes van een jaar of twintig, waarvan er eentje zo aardig was plaats te maken voor die oude knakker met zijn wandelstok. Kennelijk Pabostudentes. Ze hadden het over stageplaatsen, scholen waarvoor ze helemaal naar Gorinchem en Hendrik-Ido-Ambacht moesten reizen en een workshop waarvan ze niets hadden opgestoken. ‘Was ik ook maar direct vertrokken,’ zuchtte er eentje.

Ik was even terug in mijn eigen studententijd aan de Gemeentelijke Pedagogische Akademie in Dordrecht, een opleiding die in de vroege jaren zeventig hoog aangeschreven stond in Nederland. Wij waren ‘kwekelingen’ met een even gezonde hekel aan waardeloze workshops als de meisjes in de bus. Een van onze docenten (een zeer kundig neerlandicus, dat wel) kwam op het modieuze idee om met ons een sensitivity training te doen, een experiment dat hem op veel hoongelach kwam te staan en chaos in de klas veroorzaakte, want wij verdomden het eenvoudig aan zulke flauwekul mee te doen.

Kwekeling, zou dat woord nog gebezigd worden in het basisonderwijs? Ik vermoed van wel, want de leraar is nog steeds meester en de lerares is nog steeds juf. Ik ben trouwens voorstander van het charmantere onderwijzer en onderwijzeres. Leraren zijn meer iets voor het voortgezet onderwijs. Ik heb het niet zo op termen die leerkrachten meer aanzien moeten geven terwijl er aan de echte problemen, zoals het lerarentekort en de veel te grote werkdruk in het onderwijs, niet of nauwelijks iets wordt gedaan. Er wordt veel over gepraat, dat wel, en ondertussen is het kolderkabinet Schoof van plan om te bezuinigen op het onderwijs. Toen de meisjes op het Leerpark uitstapten, wenste ik hen in stilte veel sterkte toe.

Foto: Studenten aan de GPA Dordrecht 1971. Archief Kees Klok.

Door |2024-10-11T09:58:33+00:0011 oktober, 2024|Tags: , |0 Reacties

34 Jaar geleden/Πριν 34 χρόνια

Het is vandaag 34 jaar geleden dat Stella en ik trouwden. In Thessaloniki. Een prachtige dag waaraan ik nog steeds met ontroering terugdenk. We wisten gelukkig nog niet dat Stella zeventien jaar later veel te jong zou komen te overlijden.

Het was een heel warme dag, het kwik liep op tot 38 graden. Gelukkig was de plechtigheid pas om acht uur ’s avonds, maar ook toen was het nog tropisch warm. Daarna was de bruiloft, in een feestgelegenheid op een heuvel boven de stad, waar het iets koeler was. Gegeten en gedanst werd er volop.

Vanuit Nederland waren alleen mijn ouders aanwezig, want in augustus hielden we nog een Hollandse bruiloft. Iets minder warm, maar daarom niet minder geslaagd.

Σήμερα συμπληρώνονται 34 χρόνια από τότε που παντρευτήκα με τη Στέλλα. Στη Θεσσαλονίκη. Μια υπέροχη μέρα που ακόμα θυμάμαι με συγκίνηση. Ευτυχώς, δεν ξέραμε ακόμη ότι η Στέλλα θα πέθαινε πολύ νέα δεκαεπτά χρόνια αργότερα.

Ήταν μια πολύ ζεστή μέρα, η θερμοκρασία ανέβηκε στους 38 βαθμούς. Ευτυχώς, η τελετή δεν ήταν μέχρι τις οκτώ το βράδυ, αλλά ακόμα και τότε ήταν τροπικά ζεστή. Μετά έγινε ο γάμος, σε ένα χώρο πάρτι σε έναν λόφο πάνω από την πόλη, όπου είχε λίγο πιο δροσιά. Υπήρχε άφθονο φαγητό και χορός.

Μόνο οι γονείς μου ήταν παρόντες από την Ολλανδία, γιατί είχαμε έναν ολλανδικό γάμο τον Αύγουστο. Λίγο λιγότερο ζεστό, αλλά όχι λιγότερο επιτυχημένο.

Door |2024-07-28T10:04:57+00:0028 juli, 2024|Tags: , , |0 Reacties

Oud-leerling

Toen ik Stella leerde kennen had ze een museumkopie van een Griekse amfoor in huis. Ooit, jaren eerder, eens gekocht in een museumwinkel in Thessaloniki of Athene, dat wil ik kwijt zijn. Het bonnetje was in ieder geval verdwenen en dat leverde problemen op toen ze in Nederland kwam wonen en besloot dat de amfoor een plaats verdiende in onze Dordtse woonkamer.

Het is in Griekenland streng verboden originele archeologische voorwerpen zonder vergunning uit te voeren. We hadden het ding keurig ingepakt als handbagage voor in het vliegtuig. Bij de controle werd hij uiteraard gezien. De luchthavenpolitie kwam eraan te pas. De agent vroeg naar het bonnetje. ‘Ik heb dat ding zeker vijftien jaar geleden in een museumwinkel gekocht,’ legde Stella uit, maar de man geloofde haar niet.

Hij wilde hem in beslag nemen, waarop Stella zo furieus werd dat de commandant van de luchthavenpolitie werd geroepen. ‘Wat leuk dat ik u weer eens zie, mevrouw Timonidou. Wat is er aan de hand?’ Een oud-leerling van haar, die het verhaal aanhoorde, de agent fijntjes wees op het stempel onder de voet van de amfoor, waaruit bleek dat het inderdaad een kopie was, en ons vervolgens koffie aanbood in zijn kantoor.

Door |2024-07-14T10:07:48+00:0014 juli, 2024|Tags: , |0 Reacties

Grote Markt

Ik ben geboren en opgegroeid in de negentiende eeuwse schil. Geboren op de Vrieseweg, boven de poort naar de Blekershof en na een paar jaar verhuisd naar de kosterswoning van de Remonstrantse kerk aan de Cornelis de Wittstraat. Toen ik het ouderlijk huis uitging, in 1974, betrok ik een huisje in de Marcellus Schampersstraat en vierenveertig jaar geleden kocht ik het pand waar ik nu woon, in de Transvaalbuurt, maar tussendoor, van 1977 tot 1980 heb ik heel even op de Waag gewoond, met uitzicht op het lelijkste plein van West-Europa, de Grote Markt.

Hoewel het gebouw er van buiten niet uitzag (en uitziet) vonden mijn toenmalige vriendin en ik het best een aardig flatje. Een ruime keuken, drie kamers en een toilet apart van de badkamer, zodat je ’s morgens niet in de geuren van je partner je tanden hoefde te poetsen. De badkamer was voorzien van een lavet, een betonnen bak op ongeveer een meter hoogte van de grond, waar je in moest klimmen om te kunnen douchen. Bepaald onhandig als je lekker samen een stortbad wilde nemen, maar ideaal voor de amateurfotograaf die ik toen was. De badkamer had geen ramen, je legde een plank over het lavet en je kon naar hartelust afdrukken in je doka.

Die doka was een van de dingen die ik miste, toen ik in 1980 mijn huidige woning kocht en natuurlijk de aanwezigheid van Visser, de stamkroeg, om de hoek. Het zelf foto’s afdrukken heb ik toen snel opgegeven. De stamkroeg ben ik tot op de dag van vandaag trouw.

Door |2024-06-21T13:09:37+00:0021 juni, 2024|Tags: , |0 Reacties

Stoomtractie

Dit weekeinde was weer het tweejaarlijkse stoomfestival in Dordrecht. Ik vond het, ondanks het kwakkelweer, zoals altijd een geweldig evenement. Ik zit er letterlijk bovenop, want de stoomtrein die van station Dordrecht CS naar Baanhoek rijdt en vice versa, komt vlak langs mijn huis.

Dat doet me altijd denken aan mijn jonge jaren, als we op vakantie waren bij mijn oom en tante in Engeland. Achter hun huis was een park en vlak daarachter liep de spoorlijn van Liverpool naar Manchester. Tot 1968 reden er in het Verenigd Koninkrijk nog stoomtreinen en regelmatig deed ik met mijn neven aan train spotting. Ik heb wat van die machtige machines langs zien denderen en zelf ook nog regelmatig in zo’n stoomtrein gezeten. Als je ’s zomers door een tunnel reed moesten als de bliksem de ramen van het compartiment dicht, anders zat je onder de roet.

De locomotieven van de Dordtse stoomtrein zijn overigens niet in Engeland, maar in Duitsland gebouwd. Dat vernam ik van mijn collega Guus de Landtsheer, een expert op het gebied van treinen. Als je de machines goed onderhoudt, zijn ze bijna onverslijtbaar. Ik moet daar weleens aan denken als ik voor de zoveelste keer vertraging op het spoor heb wegens een kapotte trein die in de weg staat. Misschien moeten we gewoon weer terug naar de stoomtractie. Ik ben onmiddellijk voor. Ook omdat mijn Rotterdamse opa machinist was op een stoomlocomotief. Toen de NS in 1958 de laatste stoomlocomotief de deur uitdeed, nu ja, niet helemaal, de 3737 staat in het Spoorwegmuseum in Utrecht, was opa al een aantal jaren met pensioen, maar hij kwam vaak naar ons in Dordrecht (hij had als oud-machinist altijd vrij reizen eerste klas) met zijn prachtige verhalen over het spoor.

Ook de vlootschouw was weer indrukwekkend, ondanks de regen. ‘Het is maar water,’ zou mijn goede vriend Gerard zeggen, maar ik ben toch maar sneller dan anders een plekje in Costa d’Oro gaan zoeken. Gelukkig was het zaterdag en zondag gedeeltelijk droog, zodat ik zonder nat pak die prachtige schepen (ik kan er ook niets aan doen, maar mijn Dordtse opa was zeeman, ook altijd met geweldige verhalen) kon bewonderen en al die andere stoommachines die de Industriële Revolutie, de basis van onze moderne maatschappij, mogelijk maakten. Veel van de antieke bussen waren trouwens ook een feest der herkenning. Even terug naar vroeger tijden. Daar word ik als historicus gelukkig van.

Door |2024-05-27T12:15:56+00:0027 mei, 2024|Tags: , , |0 Reacties

Naar Schotland – Προς Σκωτία

In mei 2007 reisden Stella en ik naar Schotland voor een ontmoeting met de dichter John Burnside, tevens hoogleraar aan de Universiteit van St. Andrews. We logeerden in een fraai, oud landhuis enkele kilometers buiten St. Andrews, nabij de Firth of Forth. Met John bespraken we mijn bloemlezing met vertalingen van zijn gedichten die in 2010 werd uitgegeven bij Liverse.

’s Morgens voor het ontbijt werkte ik aan mijn dagboek. In 2012 verscheen deel drie van mijn serie literaire dagboeken, ook bij Liverse. Dat gaat over de jaren 2007-2008. Daarin staat onder meer het bezoek aan Schotland beschreven. John Burnside kreeg in 2012 de T.S. Eliot-prijs voor zijn poëzie.

Τον Μάιο του 2007, η Στέλλα και εγώ ταξιδέψαμε στη Σκωτία για να συναντήσουμε τον ποιητή John Burnside, επίσης καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του St. Andrews. Μείναμε σε ένα όμορφο παλιό αρχοντικό λίγα μίλια έξω από το St. Andrews, κοντά στο Firth of Forth. Με τον John συζητήσαμε την δική μου ανθολογία μεταφράσεων των ποιημάτων του που κυκλοφόρησε το 2010 από το εκδότη Liverse.

Το πρωί πριν το πρωινό δούλευα στο ημερολόγιό μου. Το 2012 κυκλοφόρησε το τρίτο μέρος της σειράς λογοτεχνικών ημερολογίων μου, επίσης από το Liverse. Αυτό αφορά τα έτη 2007-2008. Περιγράφει, μεταξύ άλλων, την επίσκεψη στη Σκωτία. Ο John Burnside τιμήθηκε στο 2012 με το T.S. Eliot-βραβείο για την ποίησή του.

Foto: Stella Timonidou

Door |2024-04-28T17:17:17+00:0028 april, 2024|Tags: , , |0 Reacties

Volkomen natuurlijk – Εντελώς φυσικό

In het Wantijpark in Dordrecht, ik denk in 1980, tijdens muziekfestival Zomertuin de voorloper van Wantijpop. Op de voorgrond van links naar rechts mijn neef Geoffrey, mijn studiegenoot en vriend Peter en mijn toenmalige vriendin Marion. Alle drie jonger dan ik. Vierenveertig jaar later ben ik de enige van hen die nog in leven is. Op weg naar het ouder worden raak je steeds meer mensen kwijt. Het is volkomen natuurlijk, maar het blijft moeilijk te accepteren. ‘Het leven gaat door,’ hoor je dan. Dat is zo. ‘Big deal,’ zou Stella zeggen.

Στο Wantijpark στο Ντόρντρεχτ, νομίζω το 1980, κατά τη διάρκεια του μουσικό φεστιβάλ Zomertuin, του προκατόχου του Wantijpop. Σε πρώτο πλάνο, από αριστερά προς τα δεξιά, ο ξάδερφός μου ο Geoffrey, o συμφοιτητής και φίλος μου Peter και η κοπέλα μου τότε η Marion. Και οι τρεις μικρότεροι από εμένα. Σαράντα τέσσερα χρόνια μετά, είμαι ο μόνος από αυτούς που ζει ακόμα. Όσο μεγαλώνεις χάνεις όλο και περισσότερους ανθρώπους. Είναι απολύτως φυσικό, αλλά παραμένει δύσκολο να το αποδεχτεί κανείς. «Η ζωή συνεχίζεται», ακούς. Αυτό είναι αλήθεια. «Big deal!», θα έλεγε η Στέλλα.

Door |2024-04-25T08:26:45+00:0025 april, 2024|Tags: , |0 Reacties

Sintra

During our visit to Lisbon somewhere in the nineties we also made a day trip to Sintra, the beautiful village where lord Byron once lived for a while and where I stayed before with a friend when we explored Portugal long before I met Stella. We visited the former royal palace where once the Arab rulers lived and after them the kings of Portugal.

We also visited the palace of Pena, a kind of Disney like building from the nineteenth century. We thought the royal palace more interesting and romantic. Romantic is certainly the word for the well preserved historic centre of Lisbon, where we stayed near the Chiado in a hotel next to the famous bar A Brasilièra.

I took the photograph in a pub in Sintra of which I have forgotten the name. Stella looks a bit dreamy, probably thinking of the poems of Byron. She was a great lover of poetry and an excellent poet and translator of poetry herself.

Κατά την επίσκεψή μας στη Λισαβόνα κάπου στη δεκαετία του ενενήντα κάναμε επίσης μια ημερήσια εκδρομή στη Σίντρα, το όμορφο χωριό όπου κάποτε έζησε ο λόρδος Βύρωνας για λίγο και όπου έμεινα πριν με έναν φίλο όταν εξερευνούσαμε την Πορτογαλία πολύ πριν γνωρίσω τη Στέλλα. Επισκεφθήκαμε το πρώην βασιλικό παλάτι όπου κάποτε ζούσαν οι Άραβες ηγεμόνες και μετά από αυτούς οι βασιλιάδες της Πορτογαλίας.

Επισκεφθήκαμε επίσης το παλάτι της Pena, ένα είδος κτιρίου σαν Disney από τον δέκατο ένατο αιώνα. Θεωρήσαμε το βασιλικό παλάτι πιο ενδιαφέρον και ρομαντικό. Ρομαντικό είναι σίγουρα η λέξη για το καλά διατηρημένο ιστορικό κέντρο της Λισαβόνας, όπου μείναμε κοντά στο Chiado σε ένα ξενοδοχείο δίπλα στο διάσημο καφέ A Brasilièra.

Τράβηξα τη φωτογραφία σε ένα καφέ στη Σίντρα του οποίου ξέχασα το όνομα. Η Στέλλα φαίνεται λίγο ονειροπόλα, μάλλον σκέφτεται τα ποιήματα του Βύρωνα. Ήταν μεγάλη λάτρης της ποίησης και εξαιρετική ποιήτρια και μεταφράστρια η ίδια.

Door |2024-04-20T15:10:29+00:0020 april, 2024|Tags: , |0 Reacties

Roken

J.J. Voskuil schrijft in Martelaarschap (dagboeken): “Een man rookt altijd en bij voorkeur een pijp,” (pag. 306). Ik heb dat jaren gedaan. Daarbij waren mijn beide grootvaders het voorbeeld. Allebei aan de pijp en de sigaar. Sigaren rookte ik daarom ook.

Vooral na het overlijden van Stella was de pijp een grote troost, maar na mijn hartstilstand in 2016 ben ik er mee gestopt. Een paar weken geleden probeerde ik het weer eens, want ik houd altijd een voorraad rookwaar aan voor als het oorlog wordt. Ik vond het niet meer lekker en heb hem na een paar trekken uit laten gaan.

Een heel enkele keer wil ik nog weleens een sigaar roken, zo ongeveer eenmaal per jaar, bij een heel bijzondere gelegenheid, al moet die dan niet in een openbaar gebouw plaatsvinden. In onze betuttelaars- en verbiedersmaatschappij kan dat niet meer. Ik denk nog weleens aan mijn eerste jaren in het onderwijs. Toen rookten we gewoon nog een pijp in de klas en als de inspecteur kwam rookte hij vrolijk mee. Toch was dat onderwijs, als je de kranten van nu mag geloven, stukken beter dan dat van vandaag.

Foto: Pita Schrier

Door |2024-04-17T17:32:50+00:0017 april, 2024|Tags: |0 Reacties

Zonnig

In maart 2007 moesten we naar een feest in Friesland. Op de terugweg naar Dordrecht besloten Stella en ik tot een kleine pelgrimage naar Greonterp, waar ooit Gerard Reve woonde in huize Het Gras.

Greonterp ligt aan het einde van de wereld, letterlijk op een terp. Tegenover de voormalige Reve-residentie staat een kapel. Een van de schaarse bewoners van de terp zag ons en bood bereidwillig aan een foto te maken.

We staan er zonnig op en kijken vol optimisme de toekomst in. Dat duurde tot tweede kerstdag van hetzelfde jaar, toen Stella overleed.

Door |2024-04-08T10:26:04+00:008 april, 2024|Tags: |0 Reacties
Ga naar de bovenkant