Goed nieuws! Vanwege alle belangstellende reacties is de verschijningsdatum van Nazomer vervroegd en is het boek al op 24 maart verschenen. Hoewel de presentatie pas plaats zal vinden op 18 mei (informatie volgt tijdig) is het boek vanaf nu te bestellen. Dat kan bij je vertrouwde boekhandel of via deze link.
Warnaar, mijn trouwe lezers weten wie ik bedoel, is geëmigreerd naar een eiland in het Mediterrane zuiden. Daarom schrijf ik mijn miniaturen voorlopig even zelf. Het valt natuurlijk niemand op dat ze allemaal precies 250 woorden bevatten, een zelfopgelegde, onnodige restrictie die desalniettemin lekker schrijft. Aan het eind moet je puzzelen om op het juiste getal uit te komen en dat is leuk. Een heel enkele keer ga ik er overheen. Ik krijg altijd wel commentaar van iemand als ik voor de grap schrijf ‘baadt hij niet, hij schaadt ook niet’, maar als een stukje eens een keer 300 woorden heeft of, waarom niet? 282, dan hoor ik daar niemand over. Waarom zouden ze?
Het eiland van Warnaar geef ik niet prijs. Toeristen vind je er nauwelijks. Er is een klooster, er zijn enkele restaurants en er is een schilderachtige haven waar het altijd rustig is. Aan de einder zie je de contouren van andere eilanden. Ik ben ervan overtuigd dat Warnaar op een goede dag het Eiland van Dordrecht gaat missen en er naar terugkeert.
De schilder Jongkind (1819-1891) noemde Dordrecht ooit de mooiste stad van Nederland. Sindsdien heeft het gemeentebestuur er alles aan gedaan om die uitspraak te ontkrachten. Wat de Duitsers verwoestten in Rotterdam heeft het Dordtse stadsbestuur op eigen initiatief gedaan, zij het dat er geen doden bij zijn gevallen. Ondanks dat heeft de stad, voor mij is dat alles tussen de spoorlijnen en de rivier, een bijzondere, wat dorpse sfeer. Dat moet vooral zo blijven.
Mijn boek Griekse en Cypriotische besognes publiceerde ik via boekhandel Vos & Van der Leer. Die heeft haar uitgeeftak nu geïntegreerd met Bookmundo. Daardoor verandert er weinig. Het boek is nog steeds te bestellen via iedere boekhandel in Nederland en België, of via een bericht naar mij. De link om het rechtstreeks bij Bookmundo te bestellen is nu deze.
In 2010 publiceerde Liverse mijn bloemlezing uit het werk van John Burnside onder de titel Het bal in de inrichting. Een tweetalige uitgave Nederlands-Engels. Toen ik bezig was met de vertalingen, in 2007, bezocht ik John samen met Stella in Schotland, waar hij doceerde aan de universiteit van St. Andrews. Na het overlijden van Stella hadden we af en toe contact, maar de laatste jaren sporadisch.
Toen ik iets moest opzoeken op internet zag ik onverwacht een bericht van The Guardian dat hij op 29 mei 2024 na een kort ziekbed is overleden. Ik had daar in mijn lijfblad niets over gelezen. Dat kan aan mij liggen, soms ben ik een nogal slordige lezer, maar ook op het internet vond ik in het Nederlands geen enkele vermelding. Ik zal wel iets hebben gemist, maar veel ruchtbaarheid is aan John’s overlijden niet gegeven. Dat is merkwaardig. Ik heb er geen verklaring voor. John Burnside was een groot dichter en romancier, die veel literaire prijzen heeft gekregen, heeft opgetreden in Nederland en werd gepubliceerd in vooraanstaande literaire tijdschriften, zoals de Poëziekrant en de Revisor. Daarbij is er dan nog mijn bloemlezing. Ik neem een gedicht daaruit hierop, ter herdenking van John.
Aankomst van de mailboot
naar Edvard Munch
We hebben jaren nodig om de kleuren
van levenslange terugkeer te begrijpen:
grijs-groen op de steiger; het blauw van schaduwen;
rook over water, of vlucht, of het verbijsterde
spiegelbeeld van een hengelaar;
dat rood in de verte – een vlag,
of de jurk van een vrouw –
dat doorgaat voor het onherstelbare;
die beloofde brieven, schoner en nauwkeuriger
dan we ooit ontvingen, in vergane dagen,
nog steeds in het ruim, als vogels, of de stille plooien
van bruidsjurken, zeildoek, riemen zout.
Gisteren met mijn goede vriendin Lé Holshuijsen naar de nieuwjaarsborrel van het stokoude, maar nog springlevende Pictura geweest. Behalve de borrel en een indrukwekkende dichterlijke voordracht, werden er drie tentoonstellingen geopend. In de zaal Consolation, in de foyer Achter de stilte en in de kelder een ‘verrassing’, Roundabout, van een groep jonge kunstenaars.
Het was bijzonder gezellig en fijn een aantal oude bekenden weer eens te spreken, maar om de tentoonstellingen goed en op ons gemak te bekijken gaan we binnenkort nog eens uitgebreid terug.
In Pictura krijg ik altijd wat nostalgische gevoelens. Ik ontmoette er Kees Buddingh’ voor het eerst in 1969, begin van een vriendschap tot zijn overlijden in 1985. Ik kwam regelmatig over de vloer bij Ton en Nelly van Dalen, die in de jaren zeventig beheerders van het gebouw waren en woonden waar nu de foyer is. Ik trad er enige malen als dichter op en nu heeft Lé er haar atelier. Pictura is ook de plek waar ik als kleuter kennismaakte met Lou ten Bosch (1923-2018), toen mijn moeder mij meenam naar een van zijn pantomime voorstellingen. Later werd Lou de beste tekenleraar die ik ooit heb gehad en een vriend. Toen hij naar landgoed ’t Waliën in Warnsveld verhuisde, werd het contact minder, maar toch bezocht ik Lou en zijn vrouw Ank nu en dan met andere vrienden, tot zijn overlijden op hoge leeftijd.
Het is een drukke maand in Dordrecht. Rond kerst bezoeken enkele duizenden toeristen, voornamelijk uit de Verenigde Staten de stad. Als stadsgids voor Ontdek Dordrecht leid ik ze graag rond. Als historicus vind ik het geweldig om over mijn stad te vertellen. Dordrecht, stad van duizend verhalen. Ik vind het ook fijn om weer eens veel Engels te spreken, de taal waarin ik in mijn laatste tien onderwijsjaren lesgaf.
Toch had ik deze week een dipje. Dat kwam niet door het slechte weer, een beetje water daar kan ik wel tegen, maar donderdag voelde ik me van de een op de andere minuut beroerd en bleek ik 37.9 verhoging te hebben. Ik ben maar een dagje op bed gaan liggen, want donderdag hoefde ik niet te gidsen. Gisteren was de verhoging voorbij en ging ik weer op pad. Het werd een erg leuke stadswandeling, die me veel energie gaf. Vanmorgen stond ik geheel fit op en zo dadelijk ga ik weer fijn op stap.
Foto: Roger Malschaert
Foto: Bart Damen
Donderdagavond 7 november vond de presentatie plaats van De nerveuze vrouw en andere literaire beschouwingen van Erick Kila en Griekse en Cypriotische besognes van ondergetekende. Ondanks dat om de hoek, bij boekhandel Vos & Van der Leer, de zanger Lucky Fonz optrad in verband met zijn debuut als schrijver en in het Wartburg College het Groot Dordts Dictee plaatsvond, zat Visser’s Poffertjes bomvol belangstellenden.
Het was dit keer een eenvoudig programma, zonder allerlei poespas met powerpoints en dergelijke, zodat er ook geen kans was dat de techniek ons in de steek liet. Erick en ik vertelden iets over de inhoud van onze boeken en lazen er fragmenten uit voor, met tussendoor een pauze, waarin collega dichter en goede vriend Xuan Tran en zijn echtgenote LamCi Vietnamese lekkernijen uitdeelden. Na afloop zetten wij ons aan de leestafel, stamtafel ook van menig Dordts intellectueel, om boeken te verkopen en desgewenst te signeren. Daarna volgde een nazit tot in de late uurtjes. Bedankt Sophie en Sem van Visser voor jullie genereuze gastvrijheid.
Voor wie het heeft gemist: onze boeken zijn gewoon te bestellen bij iedere boekhandel in Nederland en Vlaanderen, maar ook op de website van Vos & Van der Leer of bij bol.com. Lees hier een uitgebreid verslag van de avond door columnist Ferry Visser.
Wat de gevolgen zullen zijn van de herverkiezing van Donald Trump tot president van de Verenigde Staten valt moeilijk te voorspellen, maar dat het een inktzarte dag was voor de democratie staat voor mij wel vast. Wat ook vast staat is dat er vanavond twee mooie boeken worden gepresenteerd in Visser’s Poffertjes, Groenmarkt 9 in Dordrecht. We beginnen om half acht, de toegang is gratis, maar het wordt vermoedelijk druk, dus kom liever niet op het allerlaatste ogenblik.
Twee andere boeken, de biografie van Hans Warren door Mario Molegraaf en de geschiedenis van Rusland door Orlando Figes, worden besproken in het Boekenpraatje dat ik vandaag online heb gezet. Kijk maar eens.
Naar de viering van het 75-jarig jubileum geweest van de Fulbright Commission the Netherlands, vanmiddag in Amsterdam. Hoewel de drie andere Fulbrighters met wie ik in 1987 aan de University of Minnesota verbleef niet aanwezig waren, was het een prachtige middag. Naast het weerzien met een aantal bekenden had ik veel mooie gesprekken met Fulbrighters die ik voor het eerst leerde kennen. De gezamenlijke ervaringen als wetenschapper of student in de VS of omgekeerd als wetenschapper of student uit de VS in Nederland, scheppen duidelijk een band.
Voor mij was het verblijf als Fulbrighter in Minneapolis een waterscheiding in mijn leven. Ik ontmoette er Stella Timonidou, angliste, vertaalster en dichteres uit Griekenland. Drie jaar later trouwden we. Dat was niet alleen, zoals ik al eerder schreef, het begin van een buitengewoon gelukkig huwelijk, maar ook betekende het dat ik mij via de Amerikaans-Griekse betrekkingen na de Tweede Wereldoorlog van lieverlee steeds meer bezig ben gaan houden met de geschiedenis van het moderne Griekenland en Cyprus. Op 7 november wordt mijn nieuwe boek over Griekenland en Cyprus in Dordrecht ten doop gehouden.
Tijdens de viering waren er toespraken door minister Eppo Bruins, ook een Fulbrighter, de Amerikaanse ambassadeur in Nederland, mevrouw Shefali Razdan Duggal en professor James Kennedy. Spreekstalmeester was Fulbrighter Joris Luyendijk, die een drietal bursalen, waaronder Alexander Rinnooy Kan naar hun ervaringen vroeg en na afloop was er een geslaagde borrel, maar daar voelde ik het gemis van Stella wel extra sterk. Wat zou ze er graag bij zijn geweest.
Foto auteur: de Amerikaanse ambassadeur in Nederland.
Vanmiddag met vrienden, Tilly en Christos, gezellig gegeten bij Konaki. Het mooie zomerweer is even terug, maar het is niet zo heet als in voorgaande weken. Uiteraard hoog bezoek van de buurtkatten die er als de kippen bij waren om een graantje mee te pikken. Eentje is nogal aanhankelijk, je kunt haar aaien en ze geeft voortdurend kopjes. Ik zou haar best mee willen nemen naar Dordrecht, maar ik denk niet dat Saartje op een buurmeisje zit te wachten.
Gistermorgen toch nog wat gewerkt, al is het de bedoeling dat ik hier vooral lees en verder niets doe, maar de publiciteit voor het eerste kroegcollege van het nieuwe seizoen moest de deur uit. Een Facebook-evenement gemaakt, een persbericht verstuurd en zelf een aankondiging op Via078 gezet. Het belooft weer een boeiend college te worden.
