Stella bakte altijd zelf ons brood. Toen ze ziek werd nam ik dat van haar over en na haar overlijden ben ik er mee doorgegaan. Zonder broodmachine, gewoon het handwerk, lekker kneden, de boel laten rijzen, weer kneden en laten rijzen en dan de oven in. Op de een of andere manier raak ik er van in een goed humeur, vooral van de heerlijke geur als het deeg staat te rijzen en als het verse resultaat ligt af te koelen.
De eerste keer bezocht ik Lissabon in gezelschap van mijn goede vriend Gerrit de Wolf, de tweede keer met mijn vrouw Stella. Beiden zijn inmiddels overleden, wat foto’s uit die tijd een weemoedige lading geeft. Enkele malen vloog ik er alleen naartoe. Ik was vanaf het eerste ogenblik verliefd op Lissabon.
De laatste keer was ik met een bevriend Grieks echtpaar. Zij leven gelukkig nog. Bij elk bezoek waren er enkele vaste ankerplaatsen, zoals Nicola op het Rossio, Martinho d’ Arcada aan het grote plein bij de Taag en A Brasilièra op het Chiado. Hotel Borges in de Rua Garrett, vlakbij het Chiado is altijd mijn verblijfplaats als ik in Lissabon ben.
Soms ontkom je niet aan de vele schoenpoetsers die langs de terrassen zwerven. Op een ochtend bij Nicola heb ik mijn schoenen ook maar eens laten poetsen. Er zat nogal wat stadse stof op en je gunt zo’n man zijn verdiensten, ook al voelde het een beetje ongemakkelijk.
Het is vandaag alweer zestien jaar geleden dat de eerste stadsdichter van Dordrecht, Jan Eijkelboom, overleed. Ik denk nog vaak aan hem en lees ook regelmatig nog zijn gedichten. Hij was de grote man achter de Dordtse Dichterskring (door sommige leden ook wel Dichtkring genoemd), waar ik nog steeds lid van ben. Hij vertelde tijdens onze samenkomsten vaak prachtige verhalen. Als dichter heb ik veel van hem geleerd en ik ben nog altijd een beetje trots dat de veranda van het huis van Stella en mij, waar hij op een zonnige dag eens koffie dronk, hem aanzette tot zijn gedicht Veranda’s vooral. Stella heeft een aantal gedichten van Jan in het Grieks vertaald, waar ze in verschillende tijdschriften verschenen. Slechts enkele maanden nadat Stella overleed, moesten we afscheid nemen van Jan. Twee mensen die ik met liefde en weemoed gedenk. De foto nam ik in 2004, toen we met een groepje Dordtse en Zeeuwse dichters rond het tijdschrift Ballustrada, waaronder Stella en Jan, optraden in Middelburg. De man die signeert is dichter Andre van der Veeke, hoofdredacteur van Ballustrada.
Het gebeurt nog weleens dat ik door een bekende, inmiddels gepensioneerde, Dordtse journalist word aangeduid als schaker. Het klopt, ik heb in mijn jonge jaren gespeeld bij Schaakclub Dordrecht, destijds in de landbouwschool aan de Oranjelaan. Later ging ik spelen bij Groothoofd, in een lokaal aan het Steegoversloot, en tenslotte heb ik een tijdje meegedaan bij De Willige Dame, toen die schaakte in Visser aan de Groenmarkt.
In mijn tijd als bestuurslid van de stichting Bobby Kinghe deden we mee aan het plaatselijke teamschaak. Viertallen die namens een organisatie of bedrijf een competitie speelden. Bij Bobby Kinghe zat Kees Buddingh’ aan het eerste bord, Gerrit de Wolf aan het tweede en Han van Gorkom aan het derde. Ik was de vulling voor het vierde bord.
Soms won ik weleens, maar een groot schaker ben ik nooit geworden. Het was leuk, maar geen roeping. De geschiedenis en de schone letteren waren van meer belang. Toen De Willige Dame van Visser verhuisde naar de Trinitatiskapel ben ik ermee gestopt. Een paar keer werd ik gevraagd om weer mee te doen, maar schaken zonder er een sigaartje bij te mogen roken, nee, dank u, ik houd het liever bij de aangename herinneringen.
Dit is de enige foto die ik heb waarop alle vier mijn grootouders staan. Vooraan opa en oma Klok en daar achter opa en oma Bekker. Hij is gemaakt op de trouwdag van mijn ouders, 29 oktober 1947. Vandaar de deftige kleding en de hoge hoed van grootvader Bekker. Ze trouwden eerst in het stadhuis van Dordrecht en daarna in de Augustijnenkerk. Van de huwelijksdag is een film gemaakt door mijn vaders zus, tante Marie. Helaas is tante Marie jong overleden en is de film zoekgeraakt voordat ik hem heb kunnen zien.
Behalve dat ik af en toe werk als stadsgids in Dordrecht, voor Ontdek Dordrecht, geef ik ook regelmatig lezingen. Die gaan over verschillende onderwerpen. Bijvoorbeeld over het ontstaan van Dordrecht of andere locale onderwerpen zoals de geschiedenis van de Dordtse letteren of beroemde Dordtenaren. Ook geef ik lezingen over onderwerpen uit de geschiedenis van het moderne Griekenland of Cyprus. Nog niet zolang geleden ging het bij een gezelschap over de geschiedenis van Cyprus ten tijde van de Lusignans (1192-1489), toen het een klein, maar in een korte periode regionaal invloedrijk koninkrijk was. Aan verschillende universiteiten gaf (en geef) ik gastcolleges over Griekse onderwerpen, zoals De metamorfose van Thessaloniki (1900-2000) of Griekenland en de VS, een moeizaam huwelijk (1947-1967). Ik ben voor lezingen te boeken, maar onder voorwaarden. Zo vraag ik altijd een honorarium, want gratis werkende loodgieters bestaan ook niet, en moet bij lange reistijden voor een hotelkamer worden gezorgd. Aan afgelegen oorden die met het openbaar vervoer moeilijk te bereiken zijn begin ik niet meer.
Een van de restaurants in Dordrecht waar ik graag kom is Costa d’ Oro op de Voorstraat 444. Het is de oudste pizzeria van de stad, geopend in het najaar van 1972 en kenmerkt zich door het aangename formaat van de pizza’s en de heerlijke sfeer, die sinds de opening niet of nauwelijks is veranderd. De pizza’s zijn gelukkig niet van die overdreven wagenwielen, maar goed gevuld en bijzonder smakelijk. Vrijdag heb ik er weer eens genoten, samen met Jasmijn, een goede vriendin, de maakster van deze foto. Ik hoop op nog vele avonden in dit unieke restaurant.
Wie meer over Costa d’ Oro wil lezen kan een kijkje nemen in nummer 77 van het tijdschrift Dordrecht Monumenteel.
Het was weer een drukke en veelbewogen week. Hij begon met een stadswandeling door Dordrecht met Vlaamse bezoekers, waarna bleek dat in de stamkroeg (Visser, Groenmarkt 9, weten jullie nog?) keigoeie muziek was (Bad Case and the Roadies).
De maandag was voor de schone letteren, met ’s middags een vischje bij Centre Ville, waar, zoals algemeen bekend, in 1891 mijn grootvader is geboren. Altijd een soort thuiskomen dus.
Op dinsdag was ik bij een interessante lezing over de veelzijdige tentoonstelling Eureka! in museum Het Hof van Nederland, waarna ’s avonds familie op visite kwam.
’s Woensdags met collega Guus gewerkt in het Dordtse archief met ’s avonds een smakelijke stamppot in de stamkroeg. Iedere woensdag zolang de R in de maand is. Moeten jullie ook eens doen. Lekker, gezellig en de kosten zijn zeer billijk.
Donderdags heb ik me voornamelijk verdiept in de 18e eeuwse rechtspraak met ’s avonds een lezing bij Oud-Dordrecht in de Trinitatiskapel over locale cartografie. Ook dat was bijzonder boeiend.
Tenslotte heb ik op vrijdag voor Via078 een stuk geschreven over de lezing en het bezoek van dinsdag aan de tentoonstelling Eureka! Ik zou gaan kijken als ik jou was.
Warnaar leest tijdens het ontbijt vaak de krant. Daarin vond hij aanleiding voor de volgende overdenking. Hij haalt daarbij mijn boek Idioten ontloop je nergens aan, wat natuurlijk bijzonder aardig van hem is. Dat boek is trouwens ook nog gewoon te bestellen bij de uitgever.
Vanaf het ogenblik dat ik leerde lezen, ik was vijf en zat op de Montessori kleuterschool in de Cornelis de Wittstraat, ongeveer waar nu het parkeerterrein is tegenover de supermarkt op de hoek met de Johan de Wittstraat, heb ik me op de boeken gestort. Vele jaren later doe ik dat nog steeds. Niets prettiger dan de knop van de televisie om te draaien als er weer een van die leuterprogramma’s met al dan niet bekende Nederlanders begint en je in een boek te verdiepen. Ik heb dan meestal een notitieboekje en een potlood paraat voor het geval ik een uitspraak tegenkom die ik wil onthouden.
Al doende heb ik een aardige verzameling citaten bij elkaar gelezen, waarin ik af en toe graag mag bladeren. Zo kwam ik pas een uitspraak tegen van Gerrit Komrij uit zijn boek Lof der Simpelheid. Die luidt als volgt: ‘Zodra een Nederlander het woord cultuur hoort denkt hij aan ausradieren, omlaaghalen en ridiculiseren’ (p. 104). Het boek is uit 1995, de uitspraak helaas nog actueler dan toen.
